1670: शिवाजी महाराजांनी दुसऱ्यांदा सुरत लुटली | आजचा दिवस विशेष
आजचा दिवस विशेष: 3 ऑक्टोबर, १६७० रोजी शिवाजी महाराजांनी दुसऱ्यांदा सुरतवर आक्रमण केले. त्यांच्या युद्धकौशल्याने आणि रणनीतीने मुघल साम्राज्यावर मोठा धक्का बसला.
शिवाजी महाराजांचा इतिहास हा भारतीय स्वातंत्र्य लढ्यातील एक अद्वितीय आणि प्रेरणादायी अध्याय आहे. 3 ऑक्टोबर, १६७० रोजी घडलेली दुसरी सुरत लूट हा त्यातला एक महत्त्वाचा प्रसंग आहे. या दिवसाने मराठा साम्राज्याच्या शौर्याला आणि त्यांच्या धाडसाला एक नवीन दिशा दिली.
सुरतेचे महत्त्व
सुरत हे त्या काळी मुघल साम्राज्याच्या एक महत्त्वाचे व्यापारकेंद्र होते. अरबस्तान, आफ्रिका आणि युरोपसारख्या देशांशी व्यापार याठिकाणावरून होत असे. या व्यापारी मार्गांमुळे सुरत हे मुघलांना आर्थिकदृष्ट्या अत्यंत लाभदायक ठिकाण होते. मुघलांनी व्यापाराच्या नावावर खूप मोठी संपत्ती गोळा केली होती आणि हाच मुद्दा शिवाजी महाराजांच्या डोळ्यात खुपत होता.
पहिली सुरत लूट
शिवाजी महाराजांनी १६६४ साली सुरतेवर पहिले आक्रमण केले. त्यावेळी त्यांनी सुरतच्या संपत्तीचा मोठा भाग घेतला आणि मुघल साम्राज्याला आर्थिक फटका दिला. मात्र, त्यावेळी सुरत शहर पूर्णपणे उद्ध्वस्त करण्यात आले नाही.
“हे पण वाचा – आजचा सुविचार”
दुसऱ्यांदा सुरत लुटली
१६७० मध्ये शिवाजी महाराजांनी सुरतवर दुसऱ्यांदा आक्रमण केले. या वेळी त्यांचा उद्देश अधिक स्पष्ट होता—मुघलांना आर्थिक आणि सामरिक दृष्टिकोनातून गोंधळात टाकणे. महाराजांनी आपल्या शौर्याने मुघलांच्या संरक्षणात असलेल्या सुरतला सहजच पराभूत केले. तेव्हा सुरतेत जमलेली संपत्ती आणि पैसा मराठ्यांच्या हातात गेला. या लुटीमुळे मुघल साम्राज्यावर गंभीर आर्थिक परिणाम झाले.
सुरतेच्या लुटीचे परिणाम
सुरतेच्या दुसऱ्या लुटीने मुघल साम्राज्याला आर्थिक धक्का बसला आणि त्यांचे व्यापारी महत्त्व कमी झाले. महाराजांच्या या धाडसी निर्णयामुळे मराठ्यांचे साम्राज्य अधिक बलवान झाले. शिवाजी महाराजांनी या लुटीमधून मिळालेला पैसा आपल्या राज्याच्या विकासासाठी आणि सैन्याच्या सुदृढतेसाठी वापरला.
युद्धकौशल्य आणि रणनीती
शिवाजी महाराजांची युद्धकौशल्य आणि रणनीती अत्यंत प्रगल्भ होती. त्यांच्या चपळतेने आणि गुप्तचर यंत्रणांच्या उपयोगाने मुघलांचा ताफा सुरतेच्या दिशेने पोहोचू शकला नाही. महाराजांनी आपल्या युद्धतंत्राने सुरतवर विजय मिळवला आणि आपला इतिहासातला महत्त्वाचा अध्याय लिहिला.
निष्कर्ष
3 ऑक्टोबर, १६७० चा दिवस भारतीय इतिहासात स्वाभिमानाचे आणि धैर्याचे प्रतीक आहे. शिवाजी महाराजांनी दुसऱ्यांदा सुरत लुटून मराठा साम्राज्याला एका नव्या शिखरावर पोहोचवले. त्यांच्या दूरदृष्टीने आणि धाडसाने मुघल साम्राज्याच्या स्वार्थी धोरणांना मोठा धक्का दिला.